Yandex Türkiye'nin araştırması, bu yıl 28 Kasım'a denk gelen Efsane Cuma gününde tüketicilerin büyük çoğunluğunun alışveriş yapmaya istekli olduğunu ve ağırlıklı olarak online kanalları tercih ettiğini ortaya koyuyor. Tüketiciler giyimden teknolojiye uzanan geniş bir yelpazede yüksek bütçeler ayırmayı planlarken, satın alma kararından önce arama motorları aracılığıyla detaylı fiyat karşılaştırması da yapıyor. İşte araştırmanın çarpıcı sonuçları…
 
Yandex Türkiye'nin Kasım 2025'te 934 kişinin katılımı ile gerçekleştirdiği araştırmaya göre, tüketicilerin %89'u bu yıl Efsane Cuma'da alışveriş yapmayı planlıyor. Araştırmaya katılanların %54'ü farklı satıcıların fiyatlarını arama motorlarında karşılaştırırken, %62'si indirimlerden online reklamlar sayesinde haberdar oluyor. Fiziksel mağazaları tercih edenlerin ise %38'i, ister araçla ister yaya olsun, alışveriş merkezine giderken neredeyse her zaman navigasyon servislerini kullanıyor.

Tüketiciler harcama yapmaya ne kadar istekli ve hangi ürünleri tercih ediyor?
Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların %85'i indirim döneminde online alışveriş yapmayı; %30'u hem online hem de fiziksel mağazalardan alışveriş yapmayı planlıyor. Erkekler ve 18-24 yaş arası genç yetişkinler ise yalnızca online alışveriş yapma eğiliminde. Katılımcıların %66'sı Efsane Cuma'da 5.000 TL'nin üzerinde harcama yapmayı düşünürken, 38-44 yaş grubundakilerin neredeyse yarısı 10.000 TL'den fazla bir bütçe ayırmayı planlıyor.

İndirim döneminin en popüler alışveriş kategorileri arasında giyim, ayakkabı ve aksesuarlar öne çıkıyor; katılımcıların %76'sı bu ürünlerle ilgilendiğini belirtiyor. Kadınlar ise özellikle kozmetik ve parfümeri (%68), çocuk ürünleri (%42) ve ev eşyaları (%41) kategorilerine öncelik veriyor. Erkekler ise daha çok elektronik ve teknolojik ürünler (%57), kozmetik ve parfümeri (%49) ile spor ekipmanlarını (%39) tercih ediyor. Yandex Alışveriş'te, Efsane Cuma'ya özel fiyatların güncel kalmasını sağlayan yapay zekâ destekli asistan sayesinde elektronik, ev aletleri ve daha pek çok popüler üründe indirimler tüketicileri bekliyor. 

Tüketiciler fiyatları nasıl karşılaştırıyor ve indirimleri nasıl öğreniyor?
Araştırmaya katılanların neredeyse tamamı (%98), alışveriş yapmadan önce farklı satıcıların fiyatlarını mutlaka karşılaştırıyor. Katılımcıların %54'ü bu amaçla en çok arama motorlarını kullanıyor. Böylece, Yandex Arama sonuçlarında kullanıcılar, aradıkları ürünle ilgili Yandex Alışveriş ortaklarının tekliflerini hemen görebiliyor, ürünleri ve teklifleri daha ayrıntılı olarak karşılaştıran hizmeti kullanabiliyor. Diğer yandan, tüketicilerin %46'sı fiyatları pazaryerleri üzerinden, %42'si fiyat karşılaştırma platformlarından kontrol ediyor.

Tüketiciler, indirimlerle ilgili bilgileri çoğunlukla kendileri araştırıyor; %72'si online mağazaları geziyor, %54'ü ise arama motorlarını kullanıyor. Bununla birlikte, katılımcıların %62'si çevrimiçi reklamlar, %57'si online mağazalar ve %53'ü sosyal medyada kampanyalar hakkında bilgileri satıcılardan doğrudan alıyor. Yandex Ads Space ile e-ticaret oyuncuları, etkileşimde bulunan kullanıcılar veya belirli iş sonuçları için ödeme yaparak potansiyel müşterilere ulaşabiliyor.

İnsanlar fiziksel mağazalarda nasıl alışveriş yapıyor?
Bir mağazayı bulmak gerektiğinde, her iki kişiden biri alışveriş merkezinde dolaşarak mağaza buluyor. Katılımcıların %43'ü perakende mağazalarının yerini arama motorlarıyla, %35'i firmanın sosyal medya adresinden kontrol ediyor. %27'lik bir kesim ise online harita servislerinden faydalanıyor. AVM içinde ise %40'ı bilgilendirme panolarını kullanırken, her dört kişiden biri mağazayı bulmak için navigasyon uygulamalarına başvuruyor. İstanbul, İzmir, Ankara ve Antalya'daki 110 alışveriş merkezi için Yandex Maps'te sunulan detaylı iç mekan planları, AVM içinde mağaza bulmayı çok daha kolay hale getiriyor.

Alışveriş merkezlerine ulaşmak için katılımcıların %64'ü kendi aracını, %39'u ise toplu taşımayı tercih ediyor. Araç kullananların %40'ı alışveriş merkezine ilk kez giderken navigasyon hizmetlerinden faydalanıyor; %38'i ise neredeyse her gidişinde navigasyon uygulaması kullanıyor. Yürüyerek alışveriş merkezine gidenlerde ise navigasyon hizmeti kullanımı daha yüksek; bu kişilerin ilk ziyaretlerinde %47'si, neredeyse her ziyaretlerinde ise %38'i online haritalardan yararlanıyor. Kullanıcıların navigasyon ihtiyacını karşılamak amacıyla Yandex Maps de kapsamlı rota seçenekleri sunuyor. Ayrıca, yarım milyon popüler nokta için tanımlanan otomatik varış noktaları sayesinde, kullanıcılar doğrudan ana girişlere veya yolcu indirme-bindirme noktalarına yönlendirilebiliyor.

Alışveriş yapanların karşılaştığı engeller ve satıcılardan beklentileri
Araştırmaya katılanların %92'si, reklamların alışveriş isteklerini etkilediğini söylüyor. Katılımcıların en cazip bulduğu kampanyalar arasında ise “bir alana bir bedava” (%61), normalden daha yüksek indirimler (%54), taksitli ödeme imkânı (%40) ve ücretsiz teslimat (%39) öne çıkıyor. Yandex Ads Birleştirilmiş Performans Kampanyaları (UPC) ile markalar; arama, görsel, metin, dinamik ve akıllı banner reklamlarını tek bir kampanya altında toplayarak hem yeni müşterilere ulaşabiliyor hem de ürünlerle önceden ilgilenmiş kullanıcılara kişiselleştirilmiş teklifler sunabiliyor.

Efsane Cuma'da alışveriş yapmayı düşünmeyenlerin %28'i, gereksiz harcamalar yüzünden bütçesini aşmaktan endişe ediyor, %18'i ise mağazaların indirimden önce fiyatları yükselttiğine inanıyor. Kadınlar arasında indirimlere güvenmeyenlerin oranı da %33 ile daha yüksek.

İndirim döneminde fiziksel mağazalardan kaçınan kullanıcıların yarısı, alışverişin daha kolay ve hızlı olması nedeniyle online alışverişi tercih ediyor. Katılımcıların %41'i fiziksel mağazaların çok kalabalık, %38'i fiyatların daha yüksek, %35'i uzun kasa kuyrukları olduğunu söylerken %23'ü yolda trafikle uğraşmak istemediğini belirtiyor.