Moved Permanently

ANTİK DÖNEM  YAPISI;TAŞ KÖPRÜ

“Adanaia denilen bir  Şehirle savaştım. Önünden nehir akıyordu. Nehrin üzerinde de bir köprü vardı’’ 
Hitit Kralı I.Arnuwanda, M.Ö.1550’ye tarihlenen bir kitabede Adania ile savaşını anlatırken Taşköprü’den böyle bahsetmiş. Köklü Kentsel Kimlik konumunda olan ve 310 metre uzunluğunda tarihe tanıklık eden Taşköprü; Karşısında yer alan ‘’Anıtsal Yapılar’’ olan Cafer Paşa CAMİİ, Kız Lisesi Binası, İç Kale Kalıntısı, Cuma Fakıh Mescidi, Irmak Hamamı ile toplumsal geçmişimize ait  mimari bir bütünlük içerinde bize ses verirken, aynı zamanda geleneksel kültürümüzün yaşayan tanıklarıdır da. Roma dönemine dek uzanan tarihçe içerisinde kentin önemli bir geçiş noktası olduğuna işaret eden Taşkörü ,Ramazanoğlu beyliği dönemine ait Ulucami ve halen ticari bir merkez olan Arasta, Büyük Saat Kulesi kentimizin tarihi zenginliğini, kültürel birikimini de yansıtırken, köprünün doğu yakası ayağına yakın konumlu Cumhuriyet yapıları olan Hilton Oteli, Sheraton Oteli ve Merkez Camii arasındaki konumu ile de; Antik Çağ ile Anıtsal Çağ ve Cumhuriyet Dönemi tarihleri arası gerçek bir köprü görevi yapmaktadır.
 Yüzlerce yıldır ordu ve kervansaraylar için bir geçiş noktası olan TAŞ KÖPRÜ, günümüzde de Adana Merkez Seyhan ve Yüreğir ilçelerini birbirine bağlayan konumda. Evliya Çelebi Seyhatname’sinde Taş Köprünün 21 gözlü olduğunu ve iki başında Osmanlı Döneminde yaptırılmış kapılar bulunduğunu kaydetmiştir. Kitabesine göre ise köprüyü Roma döneminde ‘’Auxentios’’adlı mimar yapmıştır. Tarihi köprü değişik tarihlerde onarım görmüştür. En son tarihi onarımın Adana Valisi Ziya Paşa’nın yaptırdığı onarıma aittir.19.Y.Y sonunda da Bahri Paşa köprü üzerinde parke taş döşetmiştir.

GÜNÜMÜZDEKİ DURUM: Farklı yapı malzemeleri kullanılarak, değişik tarihlerde müdahale ve yenilemelere maruz kalmasına karşın köprü tüf taşı ağırlıklı olmak üzere mermer ve spolien malzeme kullanılarak dolgu duvar tekniği ile inşaa edilmiştir. Köprünün doğu kısmındaki orijinal temel kalıntılarında taşların birbirine demir ve kurşunlu kenet ile bağlandığı görülmektedir. Köprünün genel duvar tekniği ise dışta düzgün kesme taşın muntazam bir şekilde örülmesi ile oluşturulan kabuk içerisinin, harçlı moloz taş dolgu ile doldurulmasıyla elde edilmiştir. Köprü ayaklarında farklı türden malzeme, farklı teknikler ile kullanılmıştır. Bunun sebebi ise köprünün farklı zamanlarda onarım ve yenilemeler geçirmiş olmasıdır. Taş köprünün ayaklarında basmaklı ayak düzeni görülür. Bu tür köprü  ayakları ise Roma dönemi köprülerinin özelliklerindendir. Köprüde 14 adet normal göz , 7 adet tahliye gözü bulunur. Köprünün hiçbir bölümünde orijinal kemer alın taşı bulunmamaktadır. Mevcut kemer alın taşlarının tümü Selçuklu Osmanlı veya Cumhuriyet dönemine aittir.Şimdilik yapılan ölçümlerde Taşköprü’nün uzunluğu 310 m.dir. Parke taşı ile döşenmiş, genişliği ise 11 metre 40 cm’dir.

ANITSAL YAPI;KIZ LİSESİ(ASKERİ RÜŞTİYE MEKTEBİ)
Seyhan nehri kenarında yer alan bir Antik Yapı olan  tarihi Taş Köprü ile karşılıklı çapraz olarak konumlu olarak geçmişe birlikte tanıklık eden  Kız Lisesi, Cumhuriyet döneminde eğitim binası olması sebebi ile de günümüz yakın geçmişine de şahit konumdadır. 
Vali Abidin Paşa zamanında  1883 yılında yaptırılmıştır. Yığma Yapı tekniğinde ve kesme taş malzeme kullanılarak inşaa edilmiş olan yapı Borum ve 2 ana kattan oluşmakta ve  yapınin ana girişi Ulus caddesi üzerinden yapılmaktadır. Bu giriş cephesinde merdiven ile ulaşılan kolonatlı bir revak ile tariflenmiş olup,binanın kemerli pencereleri ile birlikte yapının en önemli özelliğidir.
Uzun yıllar Kız Lisesi olarak hizmet veren yapı 1998 yılındaki depremde hasar görmüş bu nedenle eğitim-öğretim işlevine son verilmiştir.Günümüzde Özel İdare Müdürlüğü’ne tahsis edilen kültür varlığı yapı,günümüzde restorasyon aşamasındadır.

ANITSAL YAPI;HÜKÜMET KONAĞI 
SEYHAN KAYMAKAMLIĞI
Yapı Sultan Abdülhamit döneminde Adana Valisi Süleyman Bahri Paşa tarafından yaptırılmıştır.Yapının yapım tarihi ile ilgili en önemli belge Etnografya Müzesi’nde bulunan kitabesidir.Yapı bodrum+3 kat olarak yığma yapım tekniğinde inşa edilmiştir.Yapının 2.kat batı bölümü Fransız işgali sırasında işgal kontrol merkezi olarak ilave edlirken,1940-42 yılları onarımında ikinci kat doğu bölümünde kuzey taraftaki encümen salonu ilave edilmiştir.
Bodrum katı taş duvar diğer katları ise tuğladan inşaa edilen yapının kat döşemeleri ahşap kiriştir.Yapıda 1.Ulusal Mimarlık Akımı etkilerinin yansımaları görülmektedir. Giriş yapının orta aksında yer almakta olup,bir üst kata iki kollu merdiven ile ulaşılmakta ve basık kemerli olan kiriş merkezileştirilerek vurgulandığı anlaşılmaktadır.Ayrıca yapının hemen kuzeyinde bir Vali Evi Bahri Paşa tarafından ilave olarak yaptırılmıştır.Yapının dikdörtgen kütlesinin köşe noktaları ile basık kemerli pencereler sıralaması zemin katta kaydırmalı olarak taşırılmış taşlar ile çevrelenmiş ve belirgin hale getirilmiştir.Yapıda geniş bir merdiven ile balkon şeklinde bir çıkma altından ulaşılan giriş,sütunları ve kemerli yapısı ile dönem özelliklerini yansıtmaktadır.
GÜNÜMÜZDE 1998 depreminde önemli hasar gören yapı kapsamlı onarıma alınarak mimari yapının yüzyıl başındaki özgün hale dönüştürülmesi hedeflenmiştir.Yapıda sonradan ilave edilen katlar ve diğer ekler kaldıırlmıştır.Halen Seyhan Kaymakamlığı olarak kullanılmaya devam etmektedir.

ANITSAL YAPI; ADANA SAAT KULESİ
Adana Kentinin en önemli simgelerinden birisi olan ‘’Büyük Saat Kulesi’’ tarihi Kazancılar Çarşısı Ali Münif Caddesi üzerinde bulunmakta ve  Eski Adana yerleşiminin merkezi olarak kabul edilen yerin göbeğinde yer almakta. Büyük Saat Kulesi, tarihte modernleşmenin simgesi olarak görülmüş olup,  o zamandan beri, Adana’nın en önemli yerlerinden biri olarak anılmaktadır.
1881 yılında zamanın Adana Valisi Ziya Paşa tarafından yapımına başlanmıştır. 1882 yılında yerine gelen Vali Abidin Paşa tarafından tamamlanmıştır. Belediye Başkanı Hacı Yunus’un da inşaat için önemli bir katkısı olmuştur. 2013 yılında restorasyonu çalışmasına başlanmış ve 2014 yılında restorasyonu bitmiştir
 Kare prizma şeklinde olan kule 32 metre yüksekliğinde ve bir o kadarda derinliği olduğu sanılmakta olup, kulenin duvarları tuğla ile inşa edilmiştir. 
Ulu camii ve kazancılar çarşısının ortasında kalan Büyük Saat Kulesi trafiğe kapalı alanda bulunmakta. Bu çarşı Adana’nın en eski yerlerinden biri.Büyük Saat Kulesi etrafında Kumaşçılar, şalvarcılar, tespihçiler, tenekeciler, sobacılar, kuyumcu ve yemek yeme yerleri mevcut. Kebap ve tatlı merakınız var ise hem gezi hemde yemek için gezilebilecek tarihi mekanlardan biri. Özellikle gece ışıklandırmasını görmek istiyorsanız Akşam üstü gezmeniz tavsiye olunur. Akşam gezi turunda Antik Dönem Yapısı Taş Köprüden geçerek 15 dakika da o mistik havayı yakalama şansınız oldukça çok yüksek.  

ANITSAL YAPI; ADANA 
BEDESTENİ VE ARASTA 

Yapı Büyük  Saat Kulesinin tam karşısında yer almaktadır. Bugün, Bakırcılar Çarşısı, Kapalı Çarşı (Bezzasistan), Gön Hanı (Vakıf Çarşısı) ve tarihi Ramazanoğlu Çarşısı’nın merkezini teşkil etmektedir. Halk arasında “bedesten”, “Adana Çarşısı” veya “Üstü Örtük Çarşı” olarak da bilinen eser, Ramazanoğlu Piri Bey tarafından 16.Yüzyılda kentin ticari hayatını canlandırmak üzere inşa edilmiştir. Arşiv kaynaklarında ‘’8 kapılı çarşı’’ olarak geçer. 
Bu yapı, bedesten olarak adlandırılsa da klasik bedesten mimarisinden çok arasta planına daha uygun olup, uzunlamasına dikdörtgen planlıdır; bir orta koridor ile üç bölüme ayrılmış ve orta bölüm yanlara göre daha geniş ve yüksek tutulmuştur. Her iki yanda üstleri beşik tonozla örtülü karşılıklı dükkânlar sıralanmaktadır. Bedestenin kuzey ve güney duvarlarına açılan dikdörtgen birer pencereyle aydınlatılan yapının, biri doğuda ve diğeri batıda olmak üzere iki kapısı vardır.
 Çarşı içerisinde 51 adet dükkan ve 4 peyke bulunduğu bilinmektedir. Bu hanlar Kompleksi yapısında sekiz tane kapı olması oldukça büyük ticari merkez olduğunu ve çarşının boyut ve kapsamını ifade etmektedir. Ramazanoğulları Çarşısı sadece dükkanlardan oluşan bir yapı olmayıp, Ramazanoğullarının vakıf eserlerinden oluşan dokunun ve Ulucami külliyesi’nin bir parçası olduğu düşünülebilir.
 

GÜNÜMÜZDE; Çarşıda yer alan dükkanların bir çoğu mimari özelliğini kaybetmiş konumdadır. Çarşı bütüncül olarak ticari fonksiyonlarını devam ettiren ancak yoğun taşıt trafiğinden fiziksel ve fonksiyonel olarak olumsuz etkilenmektedir. 

Gelecek Sayı Bebekli Kilise, tarihi atıl konaklar ve Tepebağımız yer alacak!