Başını uygunsuz örttüğü için 16 Eylül 2022 günü ahlak polisi tarafından öldürülen Mahsa Amini henüz 22 yaşında gencecik bir kadındı.
Amin’in ölümüyle kadınlar sokağa fırladı. Belki duymadığımız bir çok kadın bu uğurda hayatlarından oldular, ama Amini bir sembol oldu.
İsyan ateşinin fitilini yaktı, zorla ve yasayla dayatılan baş örtüsünü çıkarıp attı ve ardından saçlarını kesmeye başladı.
Bu başkaldırı nedeniyle, hergün onlarca insan öldürülüyor. Özgürlüğün bedeli akıtılan kanla ödeniyor.
Kadınlara destek verdi diye, ülkenin en ünlü şarkıcısını idama mahkum ettiler.
Daha önceki yazımda, bu baş kaldırının, bu isyanın mutlaka bir lideri, bir önderi olmalı demiştim.
Sokak gösterilerinde veya eylemlerinde orayı burayı ateşe vererek yakarak, yıkarak hayatlarını kaybederek bir yere varılmayacağını da yazmıştım.
Bu uğurda hayatını kaybedenlerde boşuna ölmüş olacaklardı.
***
İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir monarşiden, Ayetullah Humeyni yönetiminde İslam hukuku ve Şiî mezhebi görüşlerini esas alan İran İslam Cumhuriyeti 1979 yılında kuruldu.
Her ne kadar adı Cumhuri yet olsa da, şeriatle yöne tilen iki ülkeden biri İran.
TV’lerde verilen haberlerde, kitlesel hareketlerin başını çeken yoktu. Kimse öncüden söz etmiyordu. Oradan sağlıklı haber almakta zordu. İran’ın başkenti Tahran’da turizm işiyle ilgilenen rehber arkadaşım var, arada bir sosyal medya üzerinden yazışıyoruz. Ne olur ne olmaz diye adını burada yazmak istemiyorum.
Bana İran’da neler oluyor bitiyor anlattı.
Ben sordum, o yanıtladı.
Tahranı terketmiş, daha da kuzey bölgeye yerleşmiş. Orada ev kiraları ve temel gıda maddelerinin yüzde 600 arttığını kaydetti. İki yıl pandemi, ardından ekonomik kriz, bu isyan hareketi nedeniyle Tahran’da daha fazla kalamadığını, birçok aydın kesimin pahalılık yüzünden daha küçük kırsal kesimlere göç ettiğini, konforlarından ödünler vererek ve yaşamak için küçük yerleri tercih ettiklerini söyledi.
***
Anlattığına göre İran’da artık hiçbir kadın başörtüsü takmıyormuş.
Eylül ayından bu yana isyan dolaysıyla 450 kişinin öldürüldüğünü kaydetti.
Akıtılan kanların boşa gitmeyeceğini söylüyor.
Devrim muhafızları kök söktür sede, kadınlar hayatı pahasına, sokak gösterilerine devam ediyor, bu eylemlere destekçileri de artıyormuş. Özellikle üniversiteli gençlermiş.
Bir liderin olup olmadığını, aksi bu baş kaldırının boşa gideceğini söylediğimde.
Birkaç liderin olduğunu söyledi ve iki isim verdi. Hamed Esmaeillion diş doktoru ve edebiyatçı, Ali Karim milli futbolcu.
Halk bu iki ismi çok seviyormuş…
***
Hamed Esmaeilion, İranlı-Kanadalı bir sosyal aktivist, yazar ve diş hekimi. Esmaeilion, edebiyat kariyerine iki kısa öykü, Kekik Adil Değildir (2008, Houshang Golshiri Ödülü sahibi) ve Kanarya Sahibi (2010). Dr Datis (2013, Zavosh) ve yine Golshiri Ödülü'ne layık görülen Gamasiab Has No Fish (2014) adlı iki roman yayınladı.
Esmaeilion, PS752 Uçuşun Kurban Aileleri Derneği'nin başkanı ve sözcüsü.
Kanada da yaşıyor.
***
Neden PS752 No’lu uçuş için, bir dernek kurduğuna gelince.
ABD tarafından Kudüs Gücü Komutanı Tümgeneral Kasım Süleymani Irak’ta 3 Ocak 2020’de öldürülmüştü.
Herkes ABD ile İran arasında bir savaş çıkacak sanıyordu.
Bir hafta geçmeden İran, 11 Ocak 2020’de Ukrayna’ya ait Avrupa’nın en büyük uçağını füze ile düşürdü. Sözde intikamını almıştı. Kasım Süleymani suikastı nedeniyle Irak'taki ABD üslerine misilleme yaptığı çarşamba gecesi, Tahran'daki İmam Hüsey ni Havaalanı'ndan hava lanan uçağı İran füzesiyle vurdu. İran bunu bilinçli yapmadığını kazara diyerek özür dileyip, tazminat ödemişti.
***
İran’da birçok vatandaş çift pasaport taşıyor, özellikle bunların başında Kanada, İsviçre ve Almanya geliyormuş.
Tekrar olaya dönersek, İran misilleme yaptı ama, o uçakta 63 Kanada vatandaşının yanı sıra İran’nın yetiştirdiği 80’den fazla profesör, ayrıca 17 İranlı sade vatandaş hayatını kaybederken, o uçakta bir aile daha vardı, Hamed Esmaeilion’un ailesi.
O yüzden bu derneği kurdu. İran’a gelemiyor, gelse tutuklanacak. Tıpkı Ayetullah Humeyni gibi, bu isyan çığırından çıkıp devam etmesi halinde, mollalar geri adım atacak ve Hamed Esmaeilion ülkeye bir lider olarak dönecek.
Umutlarını bu genç adama bağlamışlar. Henüz 45 yaşında bir diş doktoru. Milli sporcu ise 28 yaşında.
Özgürlükler kolay elde edilmiyor. 21. yüzyılın kadın kahramanı ise bu ateşin fitilini yakan Mahsa Amini bütün insanlık alemi için ölümsüzlük ikrisi içmiştir. İnsanlar bu çağda baskı ve dayatma olmadan özgür yaşamak istiyor.
İran halkı dediğim gibi çok aydın bir halk, Şah Rıza’nın ülkeyi kötü yönetmesi, Ayetullah Hamaney’in gelip ülkenin başına çöreklenmesi, İran’ı 100 yıl geriye götürdü.
Bu işin bir dönüşü yok, halk çok cesur ve sokak eylemlende baskılara rağmen geri adım atmıyor. Demokrasinin yerleşmesi içinde canını veriyor.
Devrim muhafızları bu gidişle İranda ki bütün kadınların öldürecek değil elbet!
İran’ı bekleyen başka bir tehlike, bütün kadınları öldürdü diyelim, o zaman İran halkı neslini nasıl devat ettirecek ve nasıl ürüyecekler?
Böylece Mollalar kendi ayağına sıkmış oluyor.
***
Ne diyelim, o şahane İran’lı kadınlar bana göre kocaman bir alkışı hak ediyor.
Mollalar daha fazla dayanamaz diyorum.
***
Dünya eminim kadınların elinde yaşanılır kılınacak.
Avrupa ülkelerine bakın, kadın liderler çıkmaya başladı bile.
***
Not: Artık bıktım, ağzı olup dili olmayan Allah’ın sessiz kularının gördüğü şiddette kim dur diyecek, bedualarla bu iş olmuyor, eylem şart.
Yumoş ve Minik Tekbaş’ın köşesini mutlaka okuyun. Hayvanlara yapılan zülmu yazıyor.
|